Κατά τη διάρκεια δύο εξαμήνων, οι εταίροι του έργου INTERREG Europe FISSH «Υποστήριξη και Βοήθεια για τη Βιωσιμότητα των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων (ΜμΕ) της Βιομηχανίας Τροφίμων» αφιέρωσαν τις προσπάθειές τους στην Θεματική Εστίασης 1 (Thematic Focus Area – TFA 1): Βιώσιμες Επιχειρηματικές Στρατηγικές και Νέα Βιώσιμα Επιχειρηματικά Μοντέλα για τις ΜμΕ της Βιομηχανίας Τροφίμων.

Ως αποτέλεσμα αυτών των εργασιών, το εταιρικό σχήμα έχει συντάξει μια ολοκληρωμένη Έκθεση υφιστάμενης κατάστασης (State of the Art Report – SAR), έχει πραγματοποιήσει μια διακρατική επίσκεψη μελέτης στην Ανατολική Φλάνδρα του Βελγίου και έχει εντοπίσει εμπνευσμένες καλές πρακτικές από την Ευρώπη. Όλα αυτά συμβάλλουν σε μια σαφέστερη εικόνα των προκλήσεων και των ευκαιριών που αντιμετωπίζουν οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις στον τομέα των τροφίμων που αγωνίζονται για τη βιωσιμότητα.
Καλές Πρακτικές που προσδιορίστηκαν στο πλαίσιο της Θεματικής Εστίασης 1
Από το επίσημο αποθετήριο Καλών Πρακτικών του έργου FISSH, αναδείχθηκαν οι ακόλουθες καλές πρακτικές:
- Διαδρομή Δημοτικών Αγορών Τροφίμων στην Περιφέρεια της Κοΐμπρα – Μια περιφερειακή πρωτοβουλία που προωθεί τις τοπικές αγορές τροφίμων και τις εκθέσεις σε 19 δήμους.
- Το Εργαλείο Ταχείας Κλιμάκωσης – Ένα εργαλείο χαρτογράφησης βιωσιμότητας που χρησιμοποιεί δείκτες ευθυγραμμισμένους με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης για την αξιολόγηση των καινοτομιών στον αγροδιατροφικό τομέα.
- Gent en Garde – Στρατηγική για τη Βιώσιμη Διατροφή της Γάνδης – Μια πολιτική που καθοδηγείται από τoν δήμο και ενισχύει τη βιωσιμότητα των τοπικών συστημάτων τροφίμων με σεβασμό στους ανθρώπους, τον πλανήτη και την ευημερία των ζώων.
- Καινοτομίες Πράσινης Οικονομίας (VITALI) – Μια συνεργασία δημόσιου-ιδιωτικού τομέα που ενισχύει τις πράσινες καινοτομίες της Περιφέρειας South Ostrobothnia.
- YDIRE: Ανθεκτικές Βραχείες Αλυσίδες Τροφίμων μέσω Ψηφιοποίησης – Ένα πρόγραμμα που ενδυναμώνει τις βραχείες αλυσίδες εφοδιασμού τροφίμων με συνεργασία και ψηφιακά εργαλεία.
- Μεσίτης Καινοτομίας στην Περιφέρεια Kujawsko Pomorskie – Ένα μοντέλο μεσιτείας που συνδέει αγρότες, ερευνητές, επιχειρηματίες και συμβούλους για την προώθηση της αγροτικής καινοτομίας.
- Καινοτόμο Μοντέλο Συνεργασίας Αγροτοπαραγωγών σε Βραχείες Αλυσίδες Εφοδιασμού Τροφίμων – Μια πλατφόρμα που επιτρέπει στους καταναλωτές να αγοράζουν απευθείας από πολλούς παραγωγούς, εξαλείφοντας τους μεσάζοντες και ενισχύοντας τα έσοδα των αγροτών.
Βασικά ευρήματα από τις εργασίες της Θεματικής Εστίασης 1:
- Οι ΜμΕ τροφίμων βρίσκονται στα αρχικά στάδια της μετάβασής τους στη βιωσιμότητα, ιδίως στην εφαρμογή ολοκληρωμένων στρατηγικών. Ενώ η περιβαλλοντική και κοινωνική ευαισθητοποίηση αυξάνεται, συχνά απουσιάζει μια στρατηγική, μακροπρόθεσμη προσέγγιση.
- Κοινά εμπόδια σε όλες τις περιοχές πουπεριλαμβάνουν την έλλειψη χρηματοδότησης, την έλλειψη ψηφιακών δεξιοτήτων και δεξιοτήτων στη βιωσιμότητα, τα ασαφή κανονιστικά πλαίσια και την περιορισμένη πρόσβαση σε πράσινες τεχνολογίες ή υποστήριξη καινοτομίας.
- Υπάρχουν δυνατότητες σε περιφερειακό επίπεδο, αλλά και εργαλεία πολιτικής, αλλά δεν αξιοποιούνται επαρκώς. Η έκθεση υπογραμμίζει την ανάγκη για πιο πρακτικούς μηχανισμούς στήριξης, εξατομικευμένη εκπαίδευση και απλοποιημένη πρόσβαση στη χρηματοδότηση.
Προτάσεις προς την εξέλιξη:
Για την αποτελεσματική στήριξη των ΜμΕ τροφίμων προς την πράσινη μετάβασή τους, η έκθεση επισημαίνει την ανάγκη για:
- Περισσότερο προσβάσιμες και καλύτερα εφαρμοσμένες πολιτικές βιωσιμότητας.
- Στρατηγικές επενδύσεις σε ψηφιακά εργαλεία και πράσινη τεχνολογία για τις ΜμΕ.
- Προγράμματα αναβάθμισης δεξιοτήτων και στοχευμένης κατάρτισης σε θέματα βιωσιμότητας.
- Ενθάρρυνση της συνεργασίας μεταξύ επιχειρήσεων, δημόσιων φορέων και ερευνητικών κέντρων.
Μελλοντικά σχέδια
Το εταιρικό σχήμα του έργου FISSH θα συνεχίσει τις διαπεριφερειακές συναντήσεις, με την επόμενη διεθνή εκδήλωση να έχει προγραμματιστεί για τον Σεπτέμβριο του 2025 στην Περιφέρεια South Ostrobothnia της Φινλανδίας.
Αυτή η επίσκεψη θα επικεντρωθεί στη Βιώσιμη Παραγωγή Τροφίμων και την Αλυσίδα Αξίας Προϊόντων των ΜμΕ Τροφίμων, προσφέροντας στους εταίρους την ευκαιρία να εμβαθύνουν την κατανόησή τους για τη βιωσιμότητα σε ολόκληρο τον κύκλο ζωής των τροφίμων. Η επίσκεψη θα συμπέσει επίσης με συμμετοχή στις διεθνώς αναγνωρισμένες Ημέρες Διατροφής (FOOD DAYS) στο Seinäjoki, παρέχοντας μια δυνατότητα για μάθηση, δικτύωση και εξερεύνηση καινοτόμων λύσεων στον τομέα των τροφίμων.

Περισσότερες πληροφορίες
Τα πλήρη αποτελέσματα και η ανάλυση της Θεματικής Εστίασης 1 είναι διαθέσιμα στην Ενοποιημένη Έκθεση υφιστάμενης κατάστασης, η οποία διερευνά το τρέχον τοπίο, τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες για βιώσιμες επιχειρηματικές στρατηγικές στον τομέα των τροφίμων σε πέντε ευρωπαϊκές περιφέρειες.
Δείτε εδώ την έκθεση: FISSH | Joint report TFA 1 | Interreg Europe